Lector Marijke Hendrix: ‘Om de sterftecijfers verder te laten dalen is meer nodig’

Marijke Hendrix wijst als lector van het bijzonder lectoraat ‘Sociale zorg in de verloskunde’ op de noodzaak om naar armoede en achterstand te kijken. Haar onderzoek belicht de psychosociale kant van het verloskundig vak.

Tekst: Margit Kranenburg

De Academie Verloskunde Maastricht besteedt nadrukkelijk aandacht aan de sociale kant van de verloskundige zorg. Onder het lectoraat Midwifery Science hangt sinds dit jaar het bijzonder lectoraat ‘Sociale zorg in de verloskunde’. Gezondheidswetenschapper en onderzoeker Marijke Hendrix staat daar aan het roer.

Combinatie van psychosociale problematiek en gezondheidsuitkomsten

“Dit nieuwe bijzonder lectoraat komt natuurlijk niet uit de lucht vallen,” vertelt Hendrix. “Het borduurt voort op waar we hier in Zuid-Limburg al jaren mee bezig zijn. We kijken naar de combinatie van psychosociale problematiek en de gezondheidsuitkomsten. Die problematiek raakt niet alleen zwangere vrouwen, maar bijvoorbeeld ook ouderen en chronisch zieken.” Voor Hendrix is een onderzoeksfocus op sociale zorg bijna vanzelfsprekend. “In Zuid-Limburg leven relatief veel mensen in armoede en in achterstand. Dat heeft invloed op de gezondheid en ook op de geboortezorguitkomsten en daarom verdient dat onze aandacht. De plek waar je geboren wordt en opgroeit zou niet moeten bepalen hoe oud je wordt en hoe gezond je bent.”

Lopend onderzoek voortzetten

Hendrix zet als kersverse lector op dit moment lopend onderzoek voort. Zo heeft ze haar handen vol aan het onderzoek ‘Samen voor gezondheid’ over de samenwerking tussen de geboortezorg en het sociaal domein. “We willen in kaart brengen welke zwangeren extra ondersteuning nodig hebben en hoe we die kunnen helpen, met de juiste professionals dichtbij het gezin. Ook zijn we geïnteresseerd in de werking van beschermende factoren, zoals een sociaal netwerk of veerkracht.” Een onderzoek over gezondheidsvaardigheden hoort ook bij haar lectoraat. “Bij gezondheidsvaardigheden draait het om de vraag in welke mate mensen informatie kunnen lezen, begrijpen en toepassen. Als je hier als verloskundige aandacht voor hebt, stem je je informatie af op de behoefte en de vaardigheden. Dat draagt dan bij aan positieve gezondheidsuitkomsten.”

Samen met verloskundigen kennis ontwikkelen

Haar onderzoek helpt de verloskundigen in de dagelijkse praktijk, vindt de lector. “Samen ontwikkelen we kennis zodat verloskundigen psychosociale problemen nog beter herkennen. En zodat ze kunnen verwijzen naar de juiste professional. Je moet weten waar je eigen expertise ligt, maar ook die van een ander. Zo dragen we bij aan passende zorg voor cliënten, door de juiste zorgverlener.” Hendrix gaat nog een stap verder om het belang van sociale zorg te benadrukken. “Met het bijzondere lectoraat gaan we terug naar de haarvaten van het verloskundig vak. Er was jarenlang veel aandacht voor medische zorg, ook vanwege de hoge babysterfte. Die is gedaald, maar de sterftecijfers vlakken volgens het RIVM nu af. Om de sterftecijfers verder te laten dalen is meer nodig. We hebben kennis nodig over de impact van psychosociale factoren als stress, armoede en onvoldoende kunnen meedoen. Wij gaan terug naar de basis en kijken veel breder.”

Bevindingen komen ook buiten Zuid-Limburg van pas

Als lector doet Hendrix onderzoek in Zuid-Limburg, een specifieke regio waarin het mijnverleden nog doorwerkt. Maar ze is er absoluut van overtuigd dat haar bevindingen ook buiten Zuid-Limburg van pas komen. “Door praktijkgericht onderzoek, samen met zorgverleners, cliënten en beleidsmakers, ontstaan regionale vernieuwingen en kennis,” stelt ze. “Denk aan een samenwerkingsstructuur Kansrijke Start met concrete werkafspraken tussen de verloskundige en JGZ. Het is juist interessant om te onderzoeken of dat ook werkt in een andere regio met mogelijk eenzelfde of juist andere psychosociale problematiek.”