Gitsels – van der Wal JT, Verhoeven PS, Manniën J et al. Factors affecting the uptake of prenatal screening tests for congenital anomalies; a multicentre prospective cohort study. BMC Pregnancy and Childbirth 2014 14:264. doi:10.1186/1471-2393-14-264.
Directe link naar de volledige gratis versie van het artikel.

Sinds 2007 wordt aan alle zwangeren in ons land de combinatietest en het structureel echoscopisch onderzoek (SEO) aangeboden. Dit deelonderzoek van de Deliver-studie wil determinanten identificeren die van invloed zijn op deelname aan deze testen. Tussen september 2007 en februari 2011 hebben 5.216 zwangeren uit Nederlandse eerstelijns praktijken vragenlijsten ingevuld met items over prenatale screeningstesten. Hiermee zijn associaties tussen karakteristieken van zwangeren en deelname aan combinatietest en SEO berekend.

Van de vrouwen nam 23% deel aan de combinatietest en 90% aan de de SEO. Deelnamepercentages verschillen per praktijk variërend van respectievelijk 4-48% en 62-98%. Deelname aan de combinatietest komt significant vaker voor bij hogere leeftijd (OR:2.71) en hoger inkomen (OR:1.38) en minder bij protestantisme (OR: 0.25), multipariteit (OR:0.64) en in Oost-Nederland (OR:0.31). Deelname aan de SEO komt significant vaker voor bij meer scholing (OR:1.26) en hoger inkomen (OR:1.66) en minder bij protestantisme (OR:0.37), islam (OR:0.31) en multipariteit (OR:0.74). Er zijn ook subgroepanalyses gedaan. Deelname van niet-Nederlandse vrouwen met een westerse achtergrond aan de combinatietest komt significant vaker voor bij eerste generatie (OR:2.91), hogere leeftijd (OR:2.0), en hoger inkomen (OR:1.97) en minder bij protestantisme (OR:0.13) en in Oost-Nederland (OR:0.44). Deelname aan de SEO voor deze groep komst significant minder voor bij katholicisme (OR:0.27) en protestantisme (OR:0.13). Deelname van niet-Nederlandse niet westerse vrouwen aan de combinatietest komt significant vaker voor bij hogere leeftijd (OR:1.73), hoger inkomen (OR:1.97) en meer beheersing van de Nederlandse taal (OR:2.18). Deelname aan de SEO voor deze groep komst significant vaker voor bij hogere scholing (OR:1.47) en minder bij islam (OR:0.37) en de eerste generatie (OR:0.27).

Deze uitkomsten helpen om (afzien van) deelname aan prenatale screeningstesten te verklaren. Er is echter geen verklaring voor de verschillen aan deelname tussen praktijken onderling.