Goede zorg aan zwangeren in kwetsbare situaties in Groningen en Zuid-Limburg
Het lectoraat Midwifery Science van de Academie in Maastricht (AVM) en de afdeling Verloskundige Wetenschap Noord-Nederland (AVAG) werken sinds 1 september 2020 samen aan het onderzoeksproject Samen voor Gezondheid: Positieve start voor aanstaande moeders en kinderen.
Beide onderzoeksgroepen kunnen vanaf 1 maart 2022 samen met de vele partners in de regio’s Groningen en Zuid-Limburg verder werken aan duurzame implementatie van de ketenaanpak rondom goede zorg aan zwangeren in kwetsbare situaties. ZonMW heeft namelijk de onderzoeksaanvraag gehonoreerd voor dit project: SMOOTH: Social Maternity Care: a cOmbined medical and psychOsocial approach for a healTHy start of life.
Om gelijke kansen te creëren voor elk kind bij de start van het leven en om verschillen in perinatale uitkomsten, mede veroorzaakt door niet-medische risico’s, te verkleinen, wordt gepleit voor een transitie naar sociale verloskunde. Deze ontwikkeling krijgt veelal regionaal vorm.
Voor alle regio’s is dit een complexe uitdaging. Inmiddels wordt erkend dat een duurzame implementatie niet alleen een regionale aanpak vraagt maar landelijke sturing en ondersteuning vraagt wat betreft wet- en regelgeving en randvoorwaarden (CPZ).
In Groningen is de Alpha-NL als screeningsinstrument geïmplementeerd, aangevuld met zorgpaden voor doorgeleiding. In 10 verloskundigenpraktijken in Zuid-Limburg is een geactualiseerde psychosociale anamnese geïmplementeerd, en Positieve Gezondheid wordt ingezet om in een bredere context met zwangere vrouwen het gesprek aan te gaan. De doorgeleiding naar het sociale domein is gerealiseerd via een persoonlijk contact met één JGZ-verpleegkundige per praktijk.
Beide aanpakken worden in Samen voor Gezondheid geëvalueerd. De eerste resultaten hiervan worden in 2022 verwacht.
Tegelijkertijd stellen we in beide regio’s vast dat voor een duurzame implementatie in de hele regio en een goede afstemming met alle ketenpartners meer nodig is. Het project SMOOTH geeft ons de kans de ontwikkelde aanpakken bij te stellen aan de hand van de resultaten van Samen voor Gezondheid en breder te implementeren in de regio (meer praktijken en ziekenhuizen, betere afstemming binnen de keten en met nieuwe projecten vanuit actieprogramma Kansrijke Start).
De bredere implementatie en de impact van de aanpakken in beide regio’s op perinatale uitkomsten van moeder en kind (effectmeting) zullen worden geëvalueerd. We zullen ook onderzoeken welke meerwaarde de zwangere vrouwen ervaren bestuderen, gebruikmakend van de Most Significant Change Techniek. De kennis die we verwerven is naar verwachting inzetbaar om in de rest van het land bij te dragen aan de transitie naar sociale verloskunde.