Truijens SEM, Pommer AM, van Runnard Heimel PJ et al. Development of the Pregnancy and Childbirth Questionnaire (PCQ): evaluating quality of care as perceived by women who recently gave birth. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2014;174:35-40. DOI:10.1016/j.ejogrb.2013.11.019
Directe link naar de samenvatting van het artikel.

Nederlandse onderzoekers ontwikkelden en valideerden een vragenlijst voor de evaluatie door pas bevallen vrouwen van de kwaliteit van verloskundige zorg tijdens hun zwangerschap en bevalling (niet tijdens het kraambed). Eerst hielden de onderzoekers vier focusgroepen met zeven verloskundigen, tien nullipare en zes multipare vrouwen. Op basis hiervan ontwikkelden de onderzoekers een conceptvragenlijst van 52 vragen. Vijf verloskundige praktijken en drie obstetrische ziekenhuisafdelingen benaderden vrouwen om binnen zes weken na de bevalling de vragenlijst online in te vullen. De onderzoekers testten de validiteit en betrouwbaarheid van de conceptvragenlijst in een eerste cohort van 300 vrouwen door exploratieve factor analyse en betrouwbaarheidsanalyse. Vervolgens testten de onderzoekers de definitieve vragenlijst in een tweede cohort van 289 vrouwen met confirmatieve factor analyse.

De test in het eerste cohort leidt tot een lijst van 25 vragen over de kwaliteit van zorg tijdens zwangerschap (achttien vragen) en bevalling (zeven vragen) en het tweede cohort bevestigt deze resultaten. In beide cohorten (n=598) bestaat de zwangerschapsschaal uit de subschalen: “persoonlijke behandeling” (elf vragen, Cronbach’s alpha (α) = 0.89) en “voorlichtingsinformatie” (zeven vragen, α = 0.83), en de bevallingschaal “persoonlijke behandeling” bestaat uit zeven vragen (α = 0.86). Vrouwen die alleen zorg ontvangen onder leiding van de verloskundige waarderen de kwaliteit van zorg het hoogst, en vrouwen die worden verwezen naar de gynaecoloog geven de laagste waardering.

De vragenlijst is vooral gebaseerd is op de ervaringen en zienswijze van zwangere en pas bevallen vrouwen en is valide en gebruiksvriendelijk. Dit maakt de lijst mogelijk geschikt voor de verloskundige praktijk en voor verder onderzoek naar de kwaliteit van zorg tijdens zwangerschap en bevalling. De onderzoekers geven in het artikel de Engelse vertaling van de definitieve vragenlijst, maar mogelijk is de Nederlandse lijst bij hen op te vragen.