Wojnar DM, Katzenmeyer A. Experiences of preconception, pregnancy, and new motherhood for lesbian nonbiological mothers. JOGNN 2013; 00: 1-11. DOI: 10.1111/1552-6909.12270
Directe link naar de volledige versie van het artikel.

Noot van de redactie: Sinds 1 april 2014 regelt de wet Lesbisch Ouderschap dat een meemoeder op eenvoudige wijze juridisch ouder van haar kind kan worden door erkenning op het gemeentehuis: lesbische koppels en hun kinderen hebben nu vrijwel dezelfde ouderschapsrechten als heterogezinnen. Nederland loopt hiermee voorop in de wereld met Spanje, Canada (Quebec), Zweden en Groot-Brittannië en mogelijk binnenkort België.

Deze Amerikaanse kwalitatieve studie verkende de ervaringen rond zwangerschap en geboorte van lesbische vrouwen in een vaste relatie van wie de partner beviel in de voorgaande twee jaar. De onderzoekers hielden semigestructureerde individuele interviews met 24 lesbische niet-biologische moeders. De meerderheid woonde in (voor)steden, werkte, was hoogopgeleid en blank.

De vrouwen voelen zich vanaf de voorbereiding op de zwangerschap ‘anders’ in de transitie naar moederschap. Zij hebben gevoelens van isolatie en verwarring. Een thema is de voorbereiding op de zwangerschap (beslissen over donorschap, inseminatie, ouderrollen) en het onplezierige en dure traject van de conceptie. Daarnaast zijn er juridische en biologische zorgen: de niet-biologische moeders voelen veel onzekerheid over hun juridische positie vooral bij een bekende donor. Alle paren kiezen daarom uiteindelijk voor een onbekende donor. Het omgaan met zwangerschapskwesties is ook een thema, zoals de eerste echo die het kind ‘zichtbaar’ maakt en de zoektocht naar de eigen ouderrol. De zwangerschap leidt tot verlies van vrienden en druk op relaties in de familie en lesbische gemeenschap, maar ook tot nieuwe vriendschappen met vaders. De vrouwen voelen zich onvolledig als moeder en hebben moeite met hechting. Ze proberen hun eigen unieke rol vorm te geven. Tenslotte is verdriet en spijt een thema. Ook niet-biologische moeders krijgen postpartum blues.

De onderzoekers concluderen dat de transitie naar moederschap van niet-biologische lesbische moeders wordt bemoeilijkt door gebrek aan biologische en juridische relaties met het kind, weinig rolmodellen en beperkte sociale steun. Zorgverleners die bewust aandacht besteden aan de gevoelens en positie van de nietbiologische moeders kunnen een positieve transitie naar moederschap bevorderen.