Prenatale interventies effectief bij (risico op) maternale distress
Fontein-Kuipers YJ, Nieuwenhuijze MJ, Ausems M et al. Antenatal interventions to reduce maternal distress: a systematic review and meta-analysis of randomised trials. BJOG 2014; DOI: 10.1111/1471-0528.12500
Directe link naar de samenvatting van het artikel.
Deze studie is een ondersteuning voor de aanbevelingen in de KNOV-standaard Verloskundige Prenatale Begeleiding om actief aandacht te besteden aan stemming, stress, lichamelijke klachten en psychosociale veranderingen en hierover informatie en begeleiding te bieden of te verwijzen.
Maternale distress omvat veel verschillende psychologische problemen in de perinatale periode zoals angst-, depressie- en stressklachten. Deze klachten kunnen nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van moeder en kind. Een meta-analyse van gerandomiseerde gecontroleerde studies (RCT’s) onderzocht de effecten van prenatale interventies op maternale distress tijdens de zwangerschap en tot maximaal een jaar na de bevalling. De interventies bleken in te delen in preventie- of behandelinginterventies en de controlegroepen bestonden uit standaard verloskundige zorg of andere interventies.
De onderzoekers vinden tien RCT’s (n=3.167), maar één RCT van een ontspanningsinterventie wijkt qua populatie te sterk af om op te nemen in de meta-analyse. Deze omvat dus negen RCT’s (n=3.063): zes preventieve interventies (prenatale voorlichting (n=2), mentorbegeleiding (n=2), muziektherapie en groeps prenatale zorg) en drie behandelinginterventies (acupunctuur, zelfhulp werkboek, mindfulness). De preventieve interventies (zes studies, n=2.793) leiden niet, maar de behandelinginterventies wel tot significant minder distress (drie studies, n=270; gestandaardiseerd gemiddeld verschil -0,29; -0,54 tot -0,04). Een subanalyse van kwetsbare vrouwen voor het ontwikkelen van distress laat zien dat na een preventieve interventie hun distress significant vermindert (drie studies, n=1.410; gestandaardiseerd gemiddeld verschil -0,25;0,37 tot -0.14).
De auteurs concluderen dat preventieve prenatale interventies om maternale distress te verminderen geen effect hebben, maar dat prenatale interventies voor vrouwen met maternale distress of een verhoogd risico hierop wel leiden tot een kleine vermindering van maternale distress.