Proefschrift: 800.000 Nederlandse bevallingen nader bekeken
“Eerstelijns verloskundige zorg tijdens de bevalling leidt tot een hoog niveau van spontane bevallingen en goede perinatale resultaten. Toenemende verwijzingen dragen niet bij aan het verder verhogen van de perinatale veiligheid in de groep vrouwen die zij begeleiden. Het toegenomen gebruik van medische interventies tijdens de bevalling is geassocieerd met een hoger risico op maternale morbiditeit en voor nulliparae ook met een hoger risico op een keizersnede”.
Zo luiden de eerste zinnen van de pittige eindconclusie in het proefschrift van Pien Offerhaus, in het dagelijks leven werkzaam bij de KNOV rondom richtlijnontwikkeling, verloskundige indicatielijst en kerncijfers van de verloskunde. Ze zet zich al jaren in voor de wetenschappelijke onderbouwing van het handelen van verloskundigen. Zo is Pien Offerhaus als sinds de oprichting betrokken bij de organisatie van Kennispoort Verloskunde, waar ze dit jaar op het congres ook voor het eerst zelf haar onderzoek zal presenteren.
Met haar proefschrift bewijst ze de verloskunde een grote dienst door af te rekenen met twijfels en aannames over de (on)veiligheid van de eerstelijns verloskundige zorg bij de bevalling. Daarbij keek ze nadrukkelijk naar trends in verwijzingen (urgent en niet-urgent) en perinatale uitkomsten in de eerstelijns verloskundige zorg. Dankzij de PRN-data kon ze een analyse maken van maar liefst 789.795 laag risico bevallingen, die onder begeleiding van een eerstelijns verloskundigenpraktijk begonnen in de periode 2000-2008.
Haar uitkomsten bevestigen het bekende beeld: Van 2000 tot 2008 steeg het percentage ziekenhuisverwijzingen voor vrouwen die in verwachting waren van hun eerste kind van 29 procent naar 41 procent (11 naar 17% bij 2e kind). Het aantal keizersnedes nam bij deze groep toe van 6 procent naar 8 procent van de bevallingen (zowel in 2000 als 2008 bij 2e kind 1%). Pijnbestrijding verdubbelde bijna van 15 naar 28 procent (2 naar 5% bij 2e kind). En de bijstimulatie bij weeën steeg van 19 naar 32 procent (5 naar 8% bij het 2e kind).
En wat leverde deze toename aan medische ingrepen op? Niet een daling van de babysterfte of gezondheidswinst voor het kind. Wel meer complicaties bij de zwangere vrouw.
Bezoek de online bibliotheek van Kennispoort Verloskunde voor de uitgebreide samenvatting met haar aanbevelingen en de PDF van het volledige proefschrift.
LET OP: U moet ingelogd zijn om de PDF’s van de proefschriften te kunnen downloaden.
Pien Offerhaus, 5 oktober 2015, Radboud Universiteit Nijmegen