Patient-centredness in fertility care Inge van Empel 30 juni 2011, Radboud Universiteit Nijmegen

Patient centered care staat volop in de belangstelling in de verloskunde, maar hoe maak je dit begrip tastbaar en werkbaar? Inge van Empel worstelde met hetzelfde vraagstuk in de fertiliteitszorg en kwam tot meer eenduidige definities van patiëntgerichte zorg. Via een uitgebreid en getrapt proces van focusgroepen en kwantitatief onderzoek zijn de behoeftes, sterke en zwakke punten in de huidige fertiliteitszorg achterhaald en vertaald naar een interactiemodel met tien kenmerkende elementen van patiëntengerichte fertiliteitszorg.
Zes elementen hebben betrekking op de organisatie van de zorg: informatievoorziening, professionaliteit van kliniek en personeel, organisatie en integratie, bereikbaarheid, continuïteit en samenwerking, en fysieke steun. Vier gaan over menselijke elementen: houding van en relatie met personeel, communicatievaardigheden, betrokkenheid bij eigen zorg en privacy, emotionele steun. Het interactiemodel is uiteindelijk doorvertaald naar de ‘Patient-centredness Questionnaire-infertility (PCQ). Dit is een praktisch meetinstrument om de mate van patiëntgerichtheid van vruchtbaarheidsklinieken op een betrouwbare manier te meten en vergelijken. Deze PCQ-infertility, geeft vruchtbaarheidsklinieken gedetailleerde informatie over hun sterke en zwakke punten.

Drie organisatorische aspecten van zorg blijken significant geassocieerd met positieve patiëntervaringen: het hebben van één hoofdbehandelaar, toegang tot het eigen medisch dossier, het zien van gespecialiseerde verpleegkundigen. Opmerkelijk is nog de uitkomst van het Discrete Choice Experiment, waarmee bepaald werd hoe belangrijk patiënten en artsen patiëntgerichtheid vinden, ten opzichte van hun kans op zwangerschap. In totaal 925 patiënten en 227 artsen namen deel aan dit onderzoek. De zwangerschapskans was erg belangrijk voor zowel artsen als patiënten, maar bleek belangrijker voor artsen (p<0.001). Patiënten bleken verder bereid een hoger percentage aan zwangerschapskans in te leveren dan artsen hen zouden aanraden (P<0.05). Artsen onderschatten aanzienlijk de waarde van patiëntgerichtheid.

Het proefschrift is hier te downloaden op Kennispoort Verloskunde (eerst inloggen om te kunnen downloaden). De PCQ-vragenlijst en handleiding zijn hier te downloaden.