Proefschrift: Patiëntveiligheid in eerstelijns verloskundige zorg
Lucie Martijn, 19 februari 2014, Radboud Universiteit Nijmegen, (Medische Wetenschappen), Patient safety in primary midwifery care
Directe link naar de volledige versie van het artikel op Kennispoort Verloskunde
LET OP: U moet ingelogd zijn om de PDF’s van de proefschriften te kunnen downloaden.
En weer is er een Nederlandse verloskundige gepromoveerd. Lucie Martijn onderzocht de patiëntveiligheid van eerstelijns verloskundige zorg in Nederland. De focus lag bij veiligheidsrisico’s in de zorg voor zwangeren met een normaal verlopende zwangerschap, bevalling en kraambed.
Op de eerste plaats analyseerde ze duizend verloskundige dossiers waarin 14.888 contactmomenten van verloskundigen met zwangeren stonden beschreven. Omdat er geen valide instrument beschikbaar was om patiëntveiligheidsrisico’s in de eerstelijns verloskundige zorg te identificeren, ontwikkelde ze dit zelf. Ze vond 86 veiligheidsincidenten, waarvan 25 een merkbaar gevolg voor de zwangere en/of haar kind hadden. Op basis van deze studie hadden zwangeren met een a priori laag risico in Nederland 8,6% kans op een veiligheidsincident (95% BI 4,8-14,4). Negen incidenten hadden tot gevolg dat moeder en/of kind extra monitoring nodig hadden. Bij zes incidenten ondervonden zwangeren emotionele stress ten gevolge van het incident, één incident leidde tot ziekenhuisopname.
Er zijn geen incidenten gevonden met ernstige gevolgen zoals blijvende schade of overlijden. De meeste incidenten waren gerelateerd aan de behandeling of de organisatorische aspecten van de verloskundige zorg. Deze studie wijst uit dat eerstelijns verloskundige zorg veilig is, maar dat er aspecten in de zorg zijn die verbeterd kunnen worden. De veiligheid van verloskundige zorg kan worden verhoogd door de bestaande richtlijnen voor risicoselectie beter te volgen, meer aandacht te geven aan risicofactoren in de leefstijl van zwangeren en de (snelle) beschikbaarheid van verloskundigen tijdens de bevalling te verbeteren.
Een gestructureerde analyse van (bijna-) incidenten en ernstige calamiteiten in de verloskundige zorgverlening, verhoogt bij verloskundigen het besef van veiligheidsrisico’s en kan leiden tot gerichte activiteiten om de verloskundige zorg te verbeteren.