Proefschrift: Standaard stress-screening na zwangerschapsvergiftiging
Posttraumatic stress following pregnancy and childbirth, Claire Stramrood, Rijksuniversiteit Groningen, 26 juni 2013
Directe link naar de uitgebreide samenvatting op Kennispoort Verloskunde
LET OP: U moet ingelogd zijn om de PDF’s van de proefschriften te kunnen downloaden.
Vrouwen die complicaties krijgen tijdens de zwangerschap waardoor ze (veel) te vroeg bevallen, hebben een grote kans op een Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS). UMCG-onderzoeker en gynaecoloog in opleiding Claire Stramrood stelde PTSS vast bij veertien procent van de vrouwen met ernstige zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie/ HELLP-syndroom) of bij wie de vliezen voortijdig waren gebroken. Volgens de Stramrood is de kans op PTSS bij deze vrouwen zo groot dat zij standaard gescreend zouden moeten worden. Vijftien maanden na de bevalling heeft elf procent van de vrouwen die zwangerschapsvergiftiging had nog steeds PTSS.
Stramrood pleit ervoor bij die screening ook oog te hebben voor het psychisch welbevinden van partners van vrouwen met zwangerschapscomplicaties. Ook zij kunnen na de bevalling PTSS ontwikkelen, zo ontdekte zij in haar studie.
Negen procent van de vrouwen vindt de bevalling een traumatische ervaring. Jaarlijks ontwikkelt zich bij ruim 2.000 vrouwen een PTSS na de bevalling. Veel vrouwen durven na een traumatisch ervaren bevalling nooit meer zwanger te worden, of ‘eisen’ een geplande keizersnede in een volgende zwangerschap. Volgens de onderzoeker rust er een taboe op psychische aandoeningen bij zwangeren en kraamvrouwen, terwijl veel vrouwen hiermee te maken krijgen.
PTSS symptomen komen vooral vaker voor na een ongeplande (spoed) keizersnede, bij vrouwen die veel pijn ervaren tijdens de bevalling en bij degenen die moeilijk met stress kunnen omgaan. Als rekening wordt gehouden met gecompliceerde bevallingen, is er geen verschil in het optreden van PTSS na thuis- en ziekenhuisbevallingen.
Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar een effectieve behandeling van PTSS na de bevalling. Stramrood voerde een eerste, verkennend onderzoek uit naar EMDR-behandeling. Deze methode maakt gebruik van snelle oogbewegingen die een positief effect kunnen hebben op traumaverwerking. Zij vond bij vrouwen na EMDR-behandeling een afname van PTSS-symptomen. Ook kregen de vrouwen vertrouwen om bij een volgende zwangerschap een vaginale baring aan te durven.