Zoals alle verloskunde academies heeft ook de Verloskunde Academie Rotterdam de visitatie achter de rug. Tijdens de visitatie is de opleiding naast inhoud, vormgeving en kwaliteit van onderwijs ook beoordeeld op een overstijgend speerpunt van de opleiding ‘woman-centred care’ – overstijgend omdat vanuit deze visie alle vrouwen benaderd worden los van sociale achtergrond, problematiek of zorgbehoefte.

’Woman-centred care’ werd beoordeeld als bijzonder kenmerk van de opleiding: onderscheidt de VAR zich hierin ten opzichte van de andere academies; is het voldoende geïntegreerd in het onderwijs en sluit het aan bij het huidige werkveld. De visitatiecommissie zei er het volgende over: “Woman-centred care is goed neergezet als framepunt, opgebouwd vanaf de bodem. Iedereen weet waar je het over hebt en het concept is omgezet in een mooi programma voor studenten. Dit wordt ook terug gehoord bij studenten, maar ook bij het werkveld.”

Onderzoek binnen de VAR heeft geleid tot de volgende definitie van woman-centred care die als leidraad gehanteerd wordt in het onderwijs: Woman-centred care is een filosofie en een door de verloskundige bewust gekozen manier van verloskundige zorgverlening. De samenwerkingsrelatie tussen de vrouw – een individu in een eigen context – en de verloskundige – een individu en professional – wordt gevormd door medemenselijkheid en interactie, met (h)erkenning van elkaars expertise en zijn. Er is een duale en gelijkwaardige focus op zowel de individuele ervaring, mening en gezondheidsvaardigheden van de vrouw als op gezondheid en welbevinden van moeder en kind (Kuipers-Fontein et al., 2018).

De definitie vormt het framework en expliciteert de inhoud van ‘woman-centred care’ in het curriculum. In het eerste leerjaar maken studenten kennis met de ‘woman-centred care’ filosofie en verkrijgen zij inzicht in de kernaspecten en -kwaliteiten van woman-centred care. Het ISeeYou project, een participerende-observationele stage waarbij de student zich verbindt met de vrouw i.p.v. met de verloskundige, loopt als een rode draad door leerjaar 1.

Het tweede leerjaar biedt handvatten aan de student op het gebied van de samenwerkingsrelatie met de vrouw. Hoe deze vorm kan krijgen binnen verschillende (zorg)modellen zoals caseload en partnership, binnen grote en kleine groepspraktijken en hoe continuïteit van informatie en organisatie bijdragen aan continuïteit van de vrouw-verloskundige relatie. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan het belang van het delen van eenzelfde ‘woman-centred care’ perceptie zowel met collega’s binnen de praktijk als in de keten.

In het derde leerjaar staat het ondersteunen van zelfmanagement van de vrouw centraal en professionalisering betreft inzicht in dilemma’s en hanteren van conflicterende waarden in verloskundige zorg. ‘Woman-centred care’ onderwijs heeft een sterke verbinding met en ondersteuning vanuit de leerlijn communicatieve vaardigheden.

In leerjaar vier heeft de student de mogelijkheid tot een afstudeeropdracht met een ‘woman-centred care’ onderwerp. Momenteel kiest meer dan de helft van de afstudeerders voor een ‘woman-centred care’ gerelateerd onderwerp.

De drijfveer achter onderzoek en onderwijs en de verbinding tussen ‘woman-centred-care’ onderzoek en onderwijs is Dr. Yvonne Fontein-Kuipers, hoofddocent verloskunde. Onderzoek heeft inmiddels tot 15 (inter)nationale publicaties geleid waarvan een aantal met co-auteurschap van studenten.

Fontein-Kuipers Y, de Groot R, van Staa A. Woman-centered care 2.0.: Bringing the concept into focus. European Journal of Midwifery. 2018; 2(5):1-12. doi.org/10.18332/ejm/91492