Het besef dat roken ongezond is voor de baby veroorzaakt stress bij doorrokende zwangere vrouwen. Ze ervaren cognitieve dissonantie door de tegenstelling in de beleving van zichzelf als verantwoordelijke moeders en als rokers. Een methode om deze onplezierige gevoelens te verminderen is het aanvaarden of creëren van overtuigingen om te rationaliseren waarom zij doorgaan met roken.

Deze kwalitatieve studie onderzocht welke persoonlijke rechtvaardigingen vrouwen gebruiken om te blijven roken tijdens de zwangerschap. De onderzoekers verzamelden van de drie grootste Poolse online ouderschapsfora alle geplaatste berichten tussen de oprichting van de forums en 12 november 2012. Dit waren 73 berichten, waarin 151 fragmenten stonden die ieder een rechtvaardiging voor doorroken bevatten.

Er komen twee hoofdthema’s en 35 subthema’s naar voren. Het eerste hoofdthema omvat (bagatelliserende) overtuigingen die het idee ondermijnen dat het nodig is om de nicotineverslaving te doorbreken en dat stoppen met roken positieve gevolgen heeft. Het tweede hoofdthema omvat overtuigingen die de mogelijkheid om te stoppen met roken betwijfelen en de hindernissen daarbij overdrijven. De auteurs beschrijven de 35 subthema’s in de rechtvaardigingen en ondersteunen dit met citaten.

Dit overzicht van rechtvaardigingen kan zorgverleners in de geboortezorg helpen effectiever te counselen over stoppen met roken door in te spelen op de typische denkpatronen van rokende zwangere vrouwen.