In Denemarken is geëxperimenteerd met caseload verloskundige zorg in het ziekenhuis. Hoe hebben de Denen dit aangepakt en wat waren de resultaten?

In Nederland kennen we caseload verloskundige zorg als een vorm van continue zorg waarbij een kleine verloskundigenpraktijk gedurende de gehele zorgperiode één-op-één begeleiding biedt aan een kleine groep vrouwen. In Denemarken is caseload verloskunde ook geïntroduceerd, maar georganiseerd vanuit ziekenhuizen en gezondheidscentra.

Verloskundige zorg in Denemarken

Denemarken kent een ander systeem dan Nederland. Verloskundigen leveren prenatale zorg in gezondheidscentra aan een vaste groep vrouwen en draaien daarnaast bevaldiensten in een ziekenhuis. Dit betekent dat de bevalling meestal wordt begeleid door een onbekende verloskundige. Na de bevalling volgt vaak een huisbezoek, meestal ook weer door een onbekende verloskundige. Om de continuïteit van verloskundige zorg voor vrouwen te verbeteren wordt in Denemarken geëxperimenteerd met caseloadzorg.

Caseload verloskundige zorg op Funen

Onderzoekers beschreven en evalueerden de caseload verloskundige zorg op het eiland Funen, dat twee ziekenhuizen heeft en bijna vijfduizend geboortes per jaar telt. In de onderzoeksperiode (juni 2018- februari 2022) werkten op Funen zeven caseload teams van drie verloskundigen met een caseload van zestig vrouwen per verloskundige per jaar. Meestal waren dit laag-risico zwangeren. Drie van de zeven teams begeleidden vrouwen met psychosociale problematiek1 Bijvoorbeeld tienermoeders, alleenstaande vrouwen, vrouwen met een late miskraam of doodgeboorte , en één team begeleidde vrouwen met traumatische ervaringen of extreme angst voor de bevalling. Caseload verloskundigen waren twee/drie dagen bereikbaar voor bevallingen, maar na zestien uur werk (of tien uur ‘s nachts) kregen zij elf uur vrij om uit te rusten.

Minder keizersnedes en korter verblijf in het ziekenhuis

Van de 16.110 vrouwen in de onderzoeksperiode ontvingen 3.162 vrouwen (19,6%) caseload verloskundige zorg. Caseload verloskundige zorg was geassocieerd met minder geplande keizersnedes (5,1 % versus 8,9%) en spoedkeizersnedes (10,5 % versus 14,6%). Daarnaast was er ook een verschil in het aantal vrouwen dat binnen 8 uur na de bevalling naar huis ging (49,1% versus 34,2%).

Wat betekent dit voor jou?
Het is inmiddels geen nieuws meer dat meer continuïteit van zorg bij kan dragen aan goede verloskundige uitkomsten. Dit artikel laat zien dat continuïteit van verloskundige zorg ook te organiseren is in een andere setting dan in een zelfstandige verloskundigenpraktijk. De norm van zestig vrouwen per verloskundige helpt daarbij natuurlijk, en ook de garantie om uit te kunnen rusten na een lange bevalling is interessant. Kunnen we daar in Nederland ook mee experimenteren?