COVID-19-preventiemaatregelen geassocieerd met aanzienlijke vermindering vroeggeboorten
Zowel Denemarken als Ierland rapporteerden (voorlopige) aanwijzingen dat maatregelen ter beperking van verspreiding van COVID-19 een aanzienlijke afname van extreme vroeggeboorten met zich meebrachten. Wereldwijd is prematuriteit de belangrijkste doodsoorzaak bij zuigelingen, met daarnaast ongunstige langetermijneffecten voor overlevenden. Onderzoek naar COVID-19-maatregelen biedt mogelijk inzicht in onderliggende oorzaken van vroeggeboorte en handvatten voor preventie.
De onderzoekers onderzochten het verschil tussen incidentie van vroeggeboorte vóór de invoering van de eerste COVID-19-preventiemaatregelen in Nederland op 9-3-2021 en daarná middels een regressiediscontinuïteitsanalyse (RDD). Data van ruim anderhalf miljoen pasgeboren eenlingen (zwangerschapsduur 24+0-41+6wk) die voor 09-03-2020 de hielprikscreening ondergingen werden vergeleken met pasgeborenen die daarna tot 16 juli 2020 (n=56.720) gescreend werden.
Beschikbare data waren: kalenderweek van de geboorte, zwangerschapsduur, geboortegewicht, geslacht en postcodecijfers (waaruit sociaaleconomische status en verstedelijkingsniveau werden afgeleid). Er zijn aparte analyses gedaan voor COVID-19-maatregelen die zijn ingevoerd op 9, 15 en 23 maart 2020, waarbij tevens voor de vier tijdvensters afzonderlijke analyses werden beoordeeld (ter exclusie van andere invloeden op de uitkomsten): een, twee, drie, en vier maanden vóór en ná de data van invoering.
De eerste COVID-19-maatregelen van 9-3-2020 zijn geassocieerd met aanzienlijke vermindering van de vroeggeboorte en dienovereenkomstig in de tijdvensters van twee (p=0∙0026), drie (p=0∙028) en vier (p=0∙023) maanden rond 9-3-2020 en statistisch significant bevonden in de subgroep van 32+0-36+6 zwangerschapsweken.
Geen significante verandering in incidentie van vroeggeboorte is waargenomen voor COVD-19-maatregelen van 15 en 23 maart 2020. Er is geen significant effect geconstateerd voor small-for-gestational-age, het geslacht of SES, hoewel een niet significante trend zichtbaar is van verminderde vroeggeboorten onder mensen uit wijken met een hoge sociaal-economische-status.
In deze nationale studie worden de eerste COVID-19-maatregelen geassocieerd met afname van het aantal vroeggeboorten in de daaropvolgende maanden. Internationale vergelijking is nodig om deze bevindingen te onderbouwen en onderliggende mechanismen te verkennen.
Lancet Public Health 2020;5:e604–11