Een AMK-melding bij risico-zwangerschappen: De uterus als achterstandswijk
Perinatale sterfte, de som van foetale en vroege neonatale sterfte, is een belangrijke indicator voor de kwaliteit van de perinatale zorg. In vergelijking met de meeste Europese landen is in Nederland de perinatale sterfte relatief hoog volgens de laatste rapporten, met name in de grote steden. Er lijkt in de afgelopen jaren wel verbetering te zijn. Naar aanleiding van deze cijfers is door de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte begin 2010 het rapport ‘Een goed begin’ aan de minister van VWS aangeboden. In het rapport wordt de huidige kwaliteit van zorg beschreven en worden aanbevelingen gedaan om deze te verbeteren. Bijzondere aandacht schenkt het rapport aan zwangeren in achterstandswijken. De individuele profielen van deze vrouwen zijn divers, maar het wonen in een achterstandswijk blijkt een verhoogde kans op perinatale sterfte met zich mee te brengen, vooral voor Westerse vrouwen. Met andere woorden: de achterstandswijk strekt zich uit tot in de uterus.
Een goede start begint al in de uterus. Inventarisatie in een groot binnenstadsziekenhuis laat zien dat bij tenminste 3,4% van de zwangerschappen ernstige zorgen bestaan over de gezondheid van de ongeborene als gevolg van risicofactoren betreffende de zwangere. Een analyse van de uitkomsten van deze zwangerschappen bevestigt dat er een verhoogde kans is op een ongunstige perinatale uitkomst. Een vroege en ketengerichte begeleiding van deze kwetsbare zwangerschappen kan wellicht zorgen voor een verbetering van zorg en het terugdringen van de perinatale morbiditeit en mortaliteit, inclusief aandacht voor de omgeving waarin het kind zal opgroeien. De organisatie en kwaliteit van dit complexe proces zijn afhankelijk van goede afstemming van de verschillende zorgverleners. De privacybescherming is in deze keten delicaat. Het systeem kan transparanter worden door een multidisciplinaire aanpak en versterkt worden door een doelmatiger registratie. Daarnaast vraagt de problematiek ook om het verkennen van minder conventionele oplossingen, zoals verplichte anticonceptie.