Episiotomie in een low-risk populatie in Nederland
Een episiotomie is een van de meest verrichte operatieve ingrepen bij vrouwen. In veel landen is de incidentie van episiotomieën afgenomen sinds duidelijk is dat het routinematig zetten van een episiotomie geen derde- of vierdegraads rupturen voorkomt, maar wel klachten geeft op korte en op langere termijn. Desondanks is het opvallend dat er een flinke variatie in incidenties blijft bestaan: van 86% in Spanje tot 10% in Zweden. Verloskundigen zetten minder episiotomieën dan obstetrici en zij doen dit minder vaak bij thuis dan bij in het ziekenhuis geplande bevallingen: in Canada bij 3,1-4,3% van de geplande thuisbevallingen versus 5,9-6,8% van de ziekenhuisbevallingen. In Engeland waren deze percentages onder low-risk barenden 5,4% bij geplande thuisbevallingen, 8,6-13,1% in door verloskundigen geleide geboortecentra en 19,3% in een ziekenhuissetting. In het licht van deze cijfers is het opmerkelijk dat in een Nederlands onderzoek in ’95/’96 onder verloskundigen een episiotomiepercentage werd gevonden van 22,8% (35,2% onder nulliparae en 14,4% onder parae). Om meer inzicht te krijgen in de achtergrond van deze (hoge) percentages is een secundaire analyse verricht van data uit de DELIVER-studie, gecombineerd met data uit een studie naar de baringshouding. In deze analyse werd, apart voor primiparae en multiparae, gekeken naar risicofactoren voor een episiotomie, naar de indicatie hiervoor en naar maternale morbiditeit gerelateerd aan de episiotomie.
De studie naar baringshoudingen onderzocht de associatie tussen de baringshouding en ervaringen van vrouwen. Hiervoor werden data verzameld in 54 verloskundigenpraktijken van oktober 2005 tot december 2007. Zowel vrouwen als verloskundigen vulden een vragenlijst in. Voor deze analyse over episiotomieen werden gegevens gebruikt van de 1154 vrouwen die uiteindelijk bevielen onder begeleiding van de verloskundige. In de DELIVER-studie werden van augustus 2009 tot april 2011 data verzameld in 20 verloskundigenpraktijken, met als doel de kwaliteit van de verloskundige zorg te evalueren. Voor de analyse over episiotomieen werden gegevens gebruikt van de 2250 vrouwen die bevielen onder begeleiding van een eerstelijns verloskundige.