Gebrek aan respect en grensoverschrijdend gedrag tijdens bevalling en geboorte
Wereldwijd wordt gebrek aan respect en grensoverschrijdend gedrag tijdens bevalling en geboorte steeds vaker gerapporteerd. In 2016 startte de Nederlandse cliëntenorganisatie Stichting Geboortebeweging de online-campagne #genoeggezwegen die vrouwen uitnodigde om negatieve en traumatische ervaringen in de geboortezorg te delen.
Deze kwalitatieve studie had een tweeledig doel: 1) zicht krijgen op de typen van gebrek aan respect en van grensoverschrijdend gedrag die de vrouwen beschreven en 2) meer diepte-inzicht in hun ervaringen.
In 2019 verzamelden de onderzoekers de reacties van vrouwen op Facebook tussen 23 november en 10 december 2016. De kwalitatieve analyse van 438 verhalen bestond uit twee delen. Eerst deelden de onderzoekers de verhalen in met gebruik van een bestaande indeling van grensoverschrijdend gedrag tijdens de bevalling. Daarna analyseerden ze de verhalen verder om deze beter te begrijpen.
De onderzoekers stellen vast dat de vrouwen het meest situaties beschrijven van ineffectieve communicatie, verlies van autonomie en gebrek aan geïnformeerde toestemming en vertrouwelijkheid. De inductieve analyse leidt tot vijf hoofdthema’s: gebrek aan geïnformeerde toestemming; niet serieus genomen en niet gehoord worden; gebrek aan compassie; gebruik van macht; en gevolgen op korte en lange termijn. In deze hoofdthema’s komt als overkoepelend thema steeds terug: machteloos (achter)gelaten.
Volgens de onderzoekers geeft de studie aanwijzingen dat gebrek aan respect en grensoverschrijdend gedrag tijdens bevalling en geboorte in Nederland zich voordoen, maar geen gegevens over de prevalentie ervan. De bevindingen kunnen geboortezorgverleners en de samenleving meer inzicht geven en bewust maken van het bestaan van gebrek aan respect en grensoverschrijdend gedrag in de Nederlandse geboortezorg en maatschappij. Dat kan gezamenlijke inspanningen stimuleren om de zorg te verbeteren op individueel en organisatorisch niveau.
PLOS ONE 2020;15(5):e0233114.