Helpt een financiële beloning zwangeren te stoppen met roken?
Roken heeft een negatieve impact op zwangerschapsuitkomsten. In deze studie onderzoekt een Franse groep de effectiviteit van financiële beloning voor stoppen met roken, een aanpak die in (verslavings-) zorg terrein wint.
De studie is uitgevoerd in achttien Franse ziekenhuizen onder 480 zwangere vrouwen met een zwangerschapsduur <18 weken, die ≥3 shag- of ≥5 filtersigaretten per dag rookten en gemotiveerd waren om te stoppen. Zij bezochten zes maandelijkse bijeenkomsten, waarbij rookgedrag werd gecontroleerd middels zelfrapportage en eCO-levels. De vrouwen werden gerandomiseerd in (1) de controlegroep, waarin zij voor iedere bezochte bijeenkomst een voucher van €20 krijgen (tot een totaal maximum €120, n = 229) en (2) de interventiegroep, die naast de €20-voucher per bijeenkomst zowel een beloning krijgt voor abstinentie op die dag als continue abstinentie – zodoende nam de beloning per bijeenkomst toe (tot een totaal maximum van €520; n = 231). Vrouwen in de interventiegroep stoppen significant vaker en langduriger met roken dan de controlegroep (16% versus 7%, OR: 2.45; 1.34 – 4.49), ook is de puntprevalentie van abstinentie hoger (OR: 4.61; 1.41 – 15.01). Vrouwen in de interventiegroep tonen langere tijd tot terugval (mediaan bij bijeenkomst 5 versus bijeenkomst 4 in de controlegroep), rapporteren minder verlangen naar roken (β: -1.81; -3.55 – -0.08) en roken in totaal minder sigaretten (MD -163; -302 – - 23). Neonataal geboortegewicht verschilt niet significant tussen de groepen (MD 47g; -56 – 150). Wel treden er significant minder slechte neonatale uitkomsten op in de interventiegroep (samengestelde maat van NICU-opname, congenitale afwijkingen, convulsies en perinatale sterfte): dit waren er vier in de interventiegroep versus 18 in de controlegroep (MD: 14; 5 – 23). De totale kosten voor de interventie bedroegen €49.020, voor de controlegroep €19.520. Financiële beloning van abstinentie kan worden geïmplementeerd als veilige en effectieve interventie om zwangere vrouwen te helpen te stoppen met roken. Noot van de redactie is dat een kosteneffectiviteitsanalyse zou leiden tot duidelijker beeld van de opbrengt van de interventie.
BMJ. 2021;375:e065217