Hoe ervaren zwangere verpleegkundigen hun werkomstandigheden?
Met het huidige personeelstekort in de zorg, komt er meer aandacht voor de werkomstandigheden van verpleegkundigen. Vanuit verloskundig perspectief is het interessant te kijken naar beroepsrisico’s van verpleegkundigen die zwanger zijn. Te denken valt aan bloedbesmetting, antineoplastische medicatie, blessures, maar ook onregelmatig werken en stress, die bekende negatieve effecten hebben op zwangerschap.
In deze kwalitatieve studie werden twintig zwangere of recent bevallen verpleegkundigen, werkzaam in de Amerikaanse patiëntenzorg, via sociale media gerekruteerd. Zij werden middels een semigestructureerde opzet geïnterviewd over de beroepsrisico’s die zij rondom hun zwangerschap in hun dagelijks werk ervaren.
De zwangere verpleegkundigen ervoeren stress om op het werk met zwangerschapssymptomen om te gaan. Zij voelden zich verantwoordelijk voor de gezondheid van hun kind en daarmee meer angst om schade op te lopen door hun werkzaamheden. Zij waren regelmatig blootgesteld aan teratogene medicatie, schoonmaakmiddelen, agressieve patiënten, fysiek zwaar werk, straling en infectieziekten. Zij kregen geen aanvullende informatie van hun zorgverleners of werkgever over hoe om te gaan met deze beroepsrisico’s. Zij beseften ook dat niet alle risico’s te voorkomen zijn.
Hulp van collega’s en leidinggevenden werd als meest bevorderende factor voor gezondheid en veiligheid op het werk genoemd. Deze factor kan juist een barrière zijn wanneer samenwerking ontbreekt, bijvoorbeeld bij thuiszorg. Een gebrek aan steun komt volgens de geïnterviewden voort uit een gebrek aan bewustzijn en kennis van het effect van beroepsrisico’s op zwangerschap. Andere barrières waren de werkomgeving, de eisen aan verpleegkundigen en de verpleegkundige cultuur. Deze factoren belemmeren ook de terugkeer naar werk na de kraamperiode.
Er werden drie overkoepelende thema’s geïdentificeerd: steun om beroepsrisico’s te vermijden en werk aan te passen, het verlangen een ‘superverpleegkundige’ te zijn (met het prioriteren van de patiënt boven de eigen gezond- en veiligheid) en angst voor beroepsrisico’s.
De onderzoekers adviseren zorgverleners om zwangere verpleegkundigen beter te informeren over beroepsrisico’s. Werkgevers moeten zich meer bewust zijn van de breed aanwezige risico’s en werkaanpassingen bevorderen.
Int J Nurs Stud. 2021; 124: 104092