Zorgprofessionals die te maken krijgen met traumatische gebeurtenissen rond de geboorte kunnen secundaire traumatische stress of een posttraumatische stressstoornis krijgen. In een systematische review is onderzocht hoe vaak dit voorkomt en wat de impact is.

Nog weinig bekend

Geboortezorgprofessionals kunnen getuige zijn van of betrokken zijn bij traumatische gebeurtenissen rond de  geboorte. Dit kan een traumatische geboorte zijn, getuige zijn van slechte zorg, disrespect of (verbaal) geweld tegen de professional zelf. Bij sommige professionals kan dit leiden tot secundaire traumatische stress (STS) of een posttraumatische stressstoornis (PTSS), wat weer kan leiden tot emotionele en fysieke impact. Er was nog niet bekend hoe vaak dit het geval was en wat de impact precies is.

Systematische review

De onderzoekers hebben daarom een systematische review uitgevoerd om te beschrijven hoe vaak STS en PTSS bij beroepsbeoefenaren in de geboortezorg voorkomt en wat de impact van traumatische gebeurtenissen rond de geboorte op geboortezorgprofessionals is. Onder geboortezorgprofessionals werden onder andere verloskundigen, gynaecologen en verpleegkundigen verstaan. De onderzoekers hebben in verschillende databases systematisch naar artikelen gezocht. Van de 717 gevonden artikelen werden uiteindelijk 18 artikelen geïncludeerd, waarvan zes kwalitatief, zeven kwantitatief en vijf artikelen met een mixed methods design.

Zowel positieve als negatieve impact

Dit onderzoek laat zien dat veel geboortezorgprofessionals getuige zijn geweest van een traumatische gebeurtenis rond de geboorte (45% tot 97%). STS kwam in 13% tot 39% van de gevallen voor en PTSS in 3% tot 46% van de gevallen. Geboortezorgprofessionals rapporteerden zowel positieve als negatieve impact1 Positieve impact werd in enkele studies gerapporteerd. Negatieve impact werd in alle studies gerapporteerd. . De onderzoekers identificeerden vijf thema’s:

  • Negatieve emoties en symptomen; o.a. overspannenheid, slaapstoornissen, depressieve symptomen, angst en schuldgevoelens.
  • Verantwoordelijkheid en spijt. Hierbij kwam het al dan niet reflecteren op de situatie naar voren, met aandacht voor vermijding, zelfverwijt en het niet uit de gedachten kunnen zetten.
  • Impact op praktijk en zorg. Hierbij gaven de geboortezorgprofessionals als positief aan dat ze zich bij geboorten na de gebeurtenis meer konden met hun hart. Als negatief meldden sommige geboortezorgprofessionals dat ze hun vertrouwen in het geboorteproces verloren hadden, terwijl anderen hun professionele rol in twijfel begonnen te trekken en zich in conflict voelden door het werken binnen het medische zorgmodel. Dit veroorzaakte gevoelens van machteloosheid en angst over hun betrokkenheid bij traumatische geboorten.
  • Uitdagende professionele identiteit; het gevoel alleen te staan in de professionele verantwoordelijkheid. Dit terwijl je wel rustig kunt overkomen op de buitenwereld terwijl je je innerlijk niet rustig voelt.
  • Dit werd als essentieel gezien, maar vaak niet zo ervaren.

Preventie, bewustzijn en ondersteuning

De onderzoekers doen de volgende suggesties voor de praktijk:

  • Preventieve maatregelen nemen om traumatische gebeurtenissen rond de geboorte te verminderen.
  • Meer bewustzijn creëren van het feit dat de impact van getuige zijn van of betrokken zijn bij een traumatische gebeurtenis rond de geboorte groot is.
  • Structurele teamondersteuning in de vorm van een ondersteunend netwerk organiseren om collega’s in de toekomst te beschermen tegen de gevolgen van dit soort gebeurtenissen.
  • Actief monitoren op STS en PTSS om te bepalen of er behandeling moet worden geboden.

Ook zou het goed zijn om de bevindingen van dit onderzoek te integreren in effectieve richtlijnen voor onderwijs en training.