Planbord voor shared decision making
TeamBirth is een methode om shared decision making tijdens de bevalling te verbeteren, met behulp van een planbord. In dit onderzoek zijn de aanvaardbaarheid en haalbaarheid van deze methode onderzocht.
TeamBirth methode
De WHO en toonaangevende obstetrische organisaties adviseren verbetering van communicatie, coördinatie en ‘shared decision making’ (SDM) om de geboortezorg en cliëntervaringen te verbeteren. In de Verenigde Staten is de TeamBirth methode ontwikkeld die in eerste instantie bedoeld was om het aantal keizersneden terug te dringen, maar ook een bredere impact lijkt te hebben op SDM en veiligheidscultuur.
Vier elementen
De TeamBirth methode bestaat uit vier elementen1 Bron: Aggarwal R, Plough A, Henrich N et al. The design of “TeamBirth”: a care process to improve communication and teamwork during labor. Birth. 2021;48:534–540. DOI: 10.1111/birt.12566 :
- Bevordering van een gelijkwaardige rol van de zwangere, verpleegkundige en verloskundige/ arts in de SDM.
- Verhelderen van cliëntvoorkeuren, symptomen en subjectieve beleving en die integreren met klinische data om een zorgplan op te stellen.
- Onderscheid maken in toestand van en zorgplan voor de moeder, de foetus en het baringsbeloop.
- Gezamenlijk vaststellen wanneer het volgende evaluatiemoment te verwachten is.
Korte overlegmomenten
In de praktische toepassing staan tijdens de bevalling korte overlegmomenten (‘huddles’ genoemd) tussen de zorgverleners en zwangere centraal. Deze worden georganiseerd rondom een planbord dat zichtbaar in de (verlos-)kamer hangt. Op het planbord worden vier items benoemd:
- de namen van de zwangere en zorgverleners
- voorkeuren van de zwangere
- zorgplan voor de zwangere, baby en progressie van de baring
- wanneer het volgend overlegmoment verwacht wordt
Het planbord bevordert op die manier transparante en betrouwbare communicatie.
Dit filmpje maakt de werkwijze inzichtelijk.
Is TeamBirth aanvaardbaar en haalbaar?
In 2018 en 2019 heeft het onderzoeksteam een mixed-methodsstudie uitgezet in vier grote ziekenhuizen met 3300 – 4600 bevallingen per jaar en een keizersnedepercentage van ongeveer 30% (in de NTSV-groep2 NTSV = nulliparous, term, singleton, vertex ). In deze pilot werden 2669 enquêtes met zwangeren gehouden en 375 enquêtes met zorgverleners (verpleegkundigen, verloskundigen en gynaecologen). Hiermee onderzocht het team de aanvaardbaarheid en haalbaarheid van de methode.
Zwangeren en zorgverleners positief
Zwangeren voelen zich meer betrokken door TeamBirth:
- 99% geeft aan dat ze (zeker of enigszins) de rol hadden die nodig was om beslissingen te nemen over hun baring
- 99% zegt dat de zorgverlener met hen sprak op een voor hun begrijpelijke manier
- 96% voelt dat hun voorkeuren verschil maakten in de ontvangen zorg.
Het lijkt erop dat hoe meer ‘huddles’ er tijdens de baring plaatsvonden, hoe positiever zwangeren in hun antwoorden zijn.
Zorgverleners zien ook een positief effect van TeamBirth:
- 90% zou het aan andere klinieken aanbevelen
- 94% denkt dat het project zorg aan zwangeren verbetert
- 88% zegt dat het planbord verheldering schept in een situatie waar besloten wordt tot een (niet-urgente) keizersnede.
Zorgverleners die TeamBirth zouden aanbevelen (90%), geven in open vragen aan dat de betrokkenheid en empowerment van de zwangere in hun zorgplan de communicatie in het team verbetert, transparantie creëert en alle teamleden gelijke verantwoordelijkheid geeft. Zorgverleners die TeamBirth niet aanbevelen (10%), geven als primaire reden dat TeamBirth niet substantieel verschilt met hun normale werkwijze.
Geen verandering in maternale en neonatale uitkomsten
Er trad geen verandering in maternale en neonatale (ernstige) uitkomsten op, TeamBirth blijkt even veilig als de normale werkwijze. In de korte looptijd van deze trial is er nog geen afname van het aantal keizersneden waargenomen. De onderzoeksgroep denkt dat deze pilotstudie daarvoor te klein is.
Waarde van SDM-instrumenten in geboortezorg bekrachtigd
Uit studies als deze blijken SDM-instrumenten als TeamBirth waardevol in verbetering van cliënteducatie, -tevredenheid, keuzevrijheid en vermindering van conflicten en angst rondom de baring. Uitdagingen voor implementatie op grotere schaal zijn de bereidheid van zorgverleners om hun dagelijkse werkwijze te veranderen en de veronderstelde tijdsinvestering, maar ook organisatiecultuur en infrastructuur van de geboortezorg.
Birth. 2022;49:637–647.