Stapsgewijs onderzoek in de geboortezorg
Een studie naar de effecten van de online omgeving Mijn@Zwangerschap is een mooi voorbeeld van hoe je een stapsgewijs onderzoek uitvoert in de geboortezorg. Uit het onderzoek bleken geen significante effecten van de interventie.
Gezondheidsinformatie managen
Mijn Zwangerschap is een online omgeving in de geboortezorg, waarin vrouwen hun gezondheidsinformatie kunnen managen en dit kunnen delen in een persoonlijke, beveiligde privé omgeving.
Het doel van deze studie was om te onderzoeken wat de effecten van Mijn@Zwangerschap zijn op:
- het percentage ongecompliceerde bevallingen
- de ervaren kwaliteit van zorg door vrouwen
- de samenwerking tussen de geboortezorgprofessionals.
Bijzonder onderzoeksdesign
De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van een bijzonder onderzoeksdesign namelijk een stepped-wedge cluster-randomized, controlled trial. Dit type stapsgewijs onderzoek past bij het onderzoeken van effecten van een nieuwe interventie die wordt geïntroduceerd in clusters zoals ziekenhuizen of verloskundigenpraktijken, maar onderzocht wordt bij personen.
Alle geboortezorgprofessionals in 11 verloskundigenpraktijken en 2 ziekenhuizen in de regio Nijmegen deden mee aan het onderzoek en werden verdeeld in vier groepen (clusters). Bij de start van dit stapsgewijze onderzoek in 2013 zaten alle verloskundigenpraktijken en ziekenhuizen in de controlegroep, aan het eind van het onderzoek in 2015 zaten allen in de interventiegroep.
In totaal namen 220 zorgverleners deel die samen zorg droegen voor 7350 zwangere vrouwen, waarvan 2890 in de controlegroep en 4460 in de interventiegroep. In de interventiegroep kregen zwangere vrouwen informatie over Mijn@zwangerschap en konden ze zelf bepalen of ze daar gebruik van wilden maken. Dit deed uiteindelijk 4% van de vrouwen in de interventiegroep.
Geen significante effecten
Het percentage ongecompliceerde bevallingen was 51,8% in de controlegroep en 55,0% in de interventiegroep. De ruwe data lieten een positief effect van het invoeren van de online persoonlijke gezondheidsomgeving zien. Analyses lieten echter zien dat dit verschil te verklaren was door de tijd en niet door de interventie.
De introductie van de online persoonlijke gezondheidsomgeving had geen significant effect op de ervaren kwaliteit van zorg door de moeder en ook geen effect op de totale scores van de professionals over de kwaliteit van de samenwerking. Alleen de verloskundigen die in het ziekenhuis werken gaven een hogere score op kwaliteit van de samenwerking na de introductie van Mijn@Zwangerschap.
Regionaal effect ongecompliceerde bevallingen
Het positieve effect van ongecompliceerde bevallingen werd veroorzaakt door de stijgende trend van ongecompliceerde bevallingen bij alle zwangeren in de onderzoeksperiode. Dit regionale effect was minder zichtbaar in de landelijke geboortecijfers. Het regionale effect houdt mogelijk verband met subtiele veranderingen in de richting van een verbeterde samenwerkingscultuur in de onderzoeksregio.
International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021 Sep 30;18(19):10343