Waar een wil is, is een wet…Recht op verloskundige zorg op maat
Een zwangere vrouw zal alles doen wat in haar macht ligt, om vermijdbare schade aan haar nog ongeboren kind en pasgeboren kind te voorkomen. Dit uitgangspunt is voor alle betrokkenen in de geboortezorg hetzelfde. Als een wilsbekwame zwangere, ondanks de gevoelde plichten ten aanzien van haar ongeboren kind, zwaarder wegende redenen heeft om niet voor de voorgestelde (volgens de richtlijnen geldende) behandeling te kiezen, dan zal haar standpunt geaccepteerd moeten worden. Het morele gelijk van de verloskundig zorgverlener kan niet worden afgedwongen. Het morele gelijk van een wilsbekwame, goed geïnformeerde zwangere vrouw is even zwaar wegend. In het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam zoeken we, binnen de bestaande grenzen, naar de mogelijkheden om de verloskundige zorg zo te organiseren dat niemand, op welke wijze dan ook, wordt geschaad: niet de cliënt noch het ongeboren kind noch de verloskundige zorgverlener. Daarom zijn wij recent gestart met een speciale poli, waar zorg op maat wordt aangeboden.
Ook wij nemen het autonomiebeginsel als uitgangspunt, omdat wij waarde hechten aan individuele zelfbeschikking. Een zwangere vrouw zal alles doen wat binnen haar macht ligt, om vermijdbare schade aan haar ongeboren of pasgeboren kind te voorkomen. Enkele uitzonderingen bij ernstige psychopathologie of verslaving daargelaten7,8. Dit uitgangspunt is voor alle betrokkenen hetzelfde. Er is echter een groot verschil in perceptie tussen een verloskundig zorgverlener en de cliënt. Waar de cliënt haar beslissing baseert op een mogelijk éénmalige gebeurtenis, baseert de verloskundig zorgverlener zich op een veel bredere en gevarieerdere ervaring. Als een wilsbekwame zwangere, ondanks haar gevoelde plichten ten aanzien van haar ongeboren kind, zwaarder wegende redenen heeft om niet voor de voorgestelde (volgens de richtlijnen geldende) behandeling te kiezen, dan zal haar standpunt geaccepteerd moeten worden. Het uitoefenen van morele druk via een juridische dwangmaatregel leidt tot verslechtering van de vertrouwensrelatie. Het morele gelijk van de verloskundig zorgverlener kan niet worden afgedwongen. Het morele gelijk van een wilsbekwame, goed geïnformeerde zwangere vrouw is even zwaarwegend. Laten we het ontstane gat, of beter, de ontstane ruimte, benutten om de zorg te verbeteren en met elkaar in gesprek te gaan.