Soms is het nodig om te onderzoeken of een zwangere vrouw is besmet met Groep B streptokokken (GBS). In Nederland neemt meestal een zorgverlener een recto-vaginale kweek af voor diagnostiek. Onderzoekers stelden vast dat een zelftest een goed alternatief kan zijn.

Pasgeboren baby’s kunnen ernstig ziek worden van een GBS-bacterie. Als is vastgesteld dat een zwangere vrouw is besmet met GBS1 Indicaties voor GBS-dragerschap diagnostiek en het verdere beleid bij een (risico op) GBS-dragerschap staat beschreven in de volgende richtlijn: https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/preventie_en_behandeling_van_early-onset_neonatale_infecties/intrapartum_antibiotica_op_basis_van_risicofactoren_bij_early-onset_neonatale_infecties.html , kan ze tijdens de bevalling een antibiotica behandeling krijgen om een GBS-besmetting bij haar baby te voorkomen.

Betrouwbaarheid zelftest onderzocht

Voor een accurate diagnostiek van GBS-dragerschap bij de zwangere neemt meestal een zorgverlener een recto-vaginale kweek af. Voor de zwangere kan het prettiger zijn als ze dit zelf kan doen. In een systematische review is daarom de betrouwbaarheid van een zelftest onderzocht.

Uitslagen vergeleken

In de review zijn tien prospectieve studies van verschillend design en van voldoende kwaliteit opgenomen. In alle studies werd de uitslag van de zelftest vergeleken met de uitslag van de professioneel afgenomen kweek. Er namen in totaal 2578 vrouwen deel aan deze studies. In een meta-analyse werden de diagnostische eigenschappen van de zelftest berekend met een mixed-effect model.

Zelftest goed alternatief

De gemiddelde sensitiviteit was 90% (BI2 BI = Betrouwbaarheidsinterval 81-95%) en de gemiddelde specificiteit was 98% (BI 96-99%). De onderzoekers concluderen daarom dat de zelftest een goed alternatief kan zijn voor afname door een zorgverlener. Het belangrijkste risico wat zij noemen is contaminatie van het materiaal door de vrouw zelf. Mogelijk zijn de vrouwen in de experimentele setting van de tien studies extra goed geïnstrueerd, en zijn in de alledaagse praktijk de resultaten minder gunstig.

Goede instructies belangrijk

In Amerikaanse (ACOG) en Britse (RCOG) richtlijnen is al opgenomen dat een zwangere vrouw na goede instructies zelf een GBS-kweek kan afnemen. In de Nederlandse richtlijn wordt de mogelijkheid van een zelftest niet genoemd. Wel is er tenminste één instructie voor een zelftest te vinden op internet, dus misschien wordt deze methode op sommige plekken ook in Nederland aangeboden.

Deze review kan een aanleiding zijn voor verloskundige samenwerkingsverbanden om de mogelijkheden van het aanbieden van deze vrouwvriendelijke methode – met de bijbehorende duidelijke instructies – te verkennen.