Zwangere vrouwen krijgen van de verloskundige beperkte informatie over leefstijl
Nederlandse onderzoekers onderzochten hoe verloskundigen hun cliënten tijdens prenatale consulten informeren over gezondheidsbevordering. Bekend is dat leefstijlfactoren zoals roken, gewicht en voeding invloed hebben op zwangerschapsuitkomsten zoals vroeggeboorte en laag geboortegewicht en op de gezondheid op langere termijn. Verloskundigen kunnen een belangrijke rol spelen bij gezondheidsbevordering, maar het was nog onduidelijk in hoeverre verloskundigen deze rol benutten.
Deze studie is onderdeel van de observationele DELIVER-studie. De onderzoekers selecteerden doelgericht vier verloskundige praktijken die 173 video-opnames van eerste consulten aanleverden voor een kwantitatieve video-analyse. De daarin geanalyseerde gespreksonderwerpen zijn: toxische middelen, voeding, maternaal gewicht, supplementen en gezondheidsbevorderende activiteiten.
De meerderheid van zwangere vrouwen krijgt geen informatie over aanbevolen gewichtstoename (91,9%), bevorderen van visconsumptie (90,8%), cafeïnebeperking (89,6%), vitamine D-suppletie (87,3%), het bevorderen van lichamelijk activiteit (81,5%), zwangerschapscursus (75,7%).
Meestal stippen de verloskundigen alcoholgebruik (91,3%), roken (81,5%), foliumzuur (58,4%) en gewicht bij aanvang van de zwangerschap (52,0%) kort aan. Als zwangere vrouwen geen foliumzuur gebruiken of als zij of hun partners roken, geven verloskundigen doorgaans basale uitleg. Een gezond dieet wordt zeer beperkt (45,1%) of niet besproken (38,2%). Verloskundigen bespreken het eten van groenten, fruit en vis vaak in het kader van risico’s (listeriose) maar niet ter bevordering van een gezond voedingspatroon.
De verloskundigen informeren nulliparae beter dan multiparae, maar lijken de informatievoorziening verder niet af te stemmen op cliëntkarakteristieken. Het valt vooral op dat vrouwen met overgewicht onvoldoende informatie krijgen over voeding, gewichtstoename en fysieke activiteit.
De auteurs veronderstellen dat verloskundigen verschillende onderwerpen niet of zeer beperkt bespreken. Mogelijk ervaren verloskundigen deze onderwerpen als te gevoelig en zichzelf als onvoldoende competent om zwangere vrouwen daarin te begeleiden.
Verder onderzoek naar bevorderende en belemmerende factoren bij verloskundigen en gerichte training zou hun impact op leefstijl kunnen verbeteren. Ook kan een andere indeling van prenatale consulten bijdragen aan beter getimede en meer cliëntgerichte informatievoorziening.
Midwifery 2017; 54: 7-17