Zwangeren inzicht geven in hun prenatale zorgdossier: wat verwachten zij?
Het eHealth actieplan van de Europese commissie beschrijft dat in 2020 iedere Europese burger toegang moet hebben tot het elektronisch zorgdossier. In Zweden werd de invoering van het elektronisch prenatale dossier al in 2017 een feit.
Voorafgaande aan de implementatie exploreerden deze Zweedse onderzoekers met een kwalitatieve studie welke voor- en nadelen zwangere vrouwen verwachten van de toegang tot het elektronisch dossier en of zij verwachtten dat dit hun zwangerschap en relatie met de verloskundige zou beïnvloeden.
Negen zwangere vrouwen in de leeftijdscategorie van 24 tot 38 jaar met een zwangerschapsduur tussen 28 en 39 weken, werden geïnterviewd. Drie vrouwen kregen hun eerste kind en de overige zes hadden al één of meerdere kinderen.
Uit de analyse kwam één hoofdthema naar voren dat gevormd werd door vijf categorieën. Het hoofdthema getiteld: ‘Van passieve passagier naar copiloot’ beschrijft de verschuiving in de verhouding tussen de zwangere vrouw en de verloskundige, met meer controle voor de vrouw.
De categorieën werden gevormd door de volgende onderwerpen:
(1) Actieve participatie – door voorafgaande aan een prenatale controle het dossier te lezen, zijn de vrouw en haar partner meer voorbereid en beter geïnformeerd waardoor zij effectiever vragen kunnen stellen en beslissingen kunnen nemen. Hierdoor zijn zij meer betrokken bij de eigen zorg.
(2) Controle – vrouwen verwachten meer controle te hebben over de inhoud van het zorgdossier, en deze te kunnen controleren op accuraatheid. Door direct toegang te hebben tot testuitslagen en informatie verwachten zij minder afhankelijk te zijn van de verloskundige.
(3) Kennis – het kunnen lezen over de eigen zwangerschap complementeerde de mondelinge informatie gegeven door de verloskundige en genereert meer kennis over de eigen zwangerschap.
(4) Nadelen – gebruik van medisch jargon wordt als een nadeel gezien. Daarnaast vragen vrouwen zich af wanneer een verloskundige die het niet fijn vindt dat een vrouw haar eigen dossier in kan zien, wel alle informatie opschrijft en er misschien een schaduwdossier op na gaat houden.
(5) Gebruik – vrouwen verwachten dat eigen welzijn het gebruik van het elektronisch dossier kan beïnvloeden. Gaat het goed dan zal een vrouw meer geneigd zijn in haar dossier te lezen en vice versa, hoewel het dossier in het laatste geval dan wel als een nuttig evaluatie-instrument gebruikt kan worden.
De auteurs concluderen dat zij verwachten dat door de toegang van zwangere vrouwen tot het prenatale elektronisch zorgdossier verloskundigen nog beter in staat zullen zijn om vrouwen (nog) meer in hun eigen kracht te zetten en om de vrouw optimaal in de hoofdrol te plaatsen.
Sexual and Reproductive Healthcare. 2018; 15:35-39