Sarah Timmermans van de Rotterdamse cohorstudie ‘Generation R’, concludeert in haar promotieonderzoek dat een laag geboortegewicht voorkomen kan worden door tijdens de periode rondom de bevruchting en eerste weken van de zwangerschap foliumzuur te gebruiken en gezond te eten.  Een mediterraan voedingspatroon heeft een positieve invloed op de groei van het ongeboren kind en helpt vroeggeboorte voorkomen. Zwangere vrouwen die ongezond eten – veel vlees, aardappelen en vette sauzen – en hierdoor weinig groente, fruit en vis binnen krijgen, vertragen de groei van de foetus. Daarnaast heeft een ongezond eetpatroon ook een nadelig effect op de bloeddruk van de moeder gedurende de zwangerschap. Een verrassende uitkomst, er werd namelijk aangenomen dat de leefgewoonten van de moeder geen invloed had op de groei van de foetus gedurende de eerste drie maanden van de zwangerschap. De meeste onderzoeken zijn dan ook vooral gericht op de periode daarna, terwijl veel ernstige complicaties al tijdens de eerste weken van de zwangerschap ontstaan.

Naast het voedingspatroon van de moeder, blijken omgevingsfactoren ook van invloed op de groei van de foetus. In Rotterdam slikken maar 37% van de vrouwen foliumzuur, tijdens de voorgeschreven periode. Het gaat hier vooral om vrouwen die ongepland zwanger zijn, een laag opleidingsniveau hebben en van niet-Nederlandse afkomst zijn. Zo bleek al eerder dat migrantenvrouwen onbekender zijn met het Nederlandse zorgsysteem en niet weten dat het slikken van foliumzuur de kans op een kind met een open ruggetje sterk vermindert. Maar ook jonge alleenstaande moeders, moeders die roken en moeders die zwanger zijn van hun tweede of derde kind slikken minder vaak foliumzuur.

Wonen in een achterstandswijk bleek te wijzen op een opeenstapeling van risico’s die leiden tot meer babysterfte en andere ongunstige uitkomsten van de zwangerschap. Die risico’s zijn bijvoorbeeld armoede, een lage opleiding, werkloosheid, laag inkomen, een ongeplande zwangerschap, roken, geen foliumzuur slikken en te laat gestarte verloskundige zorg.

Timmermans concludeert dan ook dat niet alleen gezonde voeding van belang is bij een goed verloop van de zwangerschap, maar dat de omgeving en de leefstijl van de moeder eveneens van invloed zijn. Timmermans: ‘Op basis van mijn onderzoek zou ik aanbevelen om zwangere vrouwen in het begin van hun zwangerschap, en bij voorkeur ook in de periode voorafgaand aan de zwangerschap, actief meer informatie te geven over gezonde voeding en leefstijl. Dat zou een belangrijke bijdrage leveren aan het creëren van optimale omstandigheden voor alle ongeboren kinderen en hun moeders. Dit zou leiden tot minder complicaties in zwangerschappen en een betere gezondheid van de Nederlandse bevolking in de toekomst.

 

“